– دلیل تغییر ماهیت روانکاوی در جوامع دیگر غیر از جوامعی که روانکاوی در آن کشف شده و گسترش پیدا کرده چیست؟ – اول از همه بایستی گفت اگر موضوع تغییر مطرح است، آن قید “دیگر” هم لازم نیست: روانکاوی زنده و پویا، علمی است که بایستی مرتب در آن خلق اتفاق بیفتد، و این موضوع آن را مرتب در معرض تغییر قرار می دهد، اما نه لزوما تغییر ماهیت. (از همینجا مشخص است افرادی که مطالبی را تکرار می کنند، در مورد روانکاوی سخن نمی گویند!)گرچه تغییر ماهیت آن هم در تمام جوامع وجود دارد، و در هر جامعه

– بطور خاص وجه ممیزه روانکاوی از روانپزشکی چیست؟ – دانستن این وجه ممیزه، برای کسانی که تواما کار روانپزشکی و روانکاوی می کنند، اهمیت بسیاردارد، چون این دو در مسیر اخلاقیات متفاوتی حرکت می کنند: در روانپزشکی، خصوصا روانپزشکی “شهری” ، “زندگی خوب” در تقابل با جنون و مرگ قرار می گیرد. در روانکاوی، این چنین نیست، و هم سکسوالیته قلمروی وسیعتری دارد (و به گونه ای هر جور سرمایه گذاری روی ابژه ها را دربر می گیرد)، و هم مرگ. (پیش از این در یادداشتی به علائم چهارگانه حیات روانی اشاره کردم). از سوی دیگر، در روانپزشکی قلمروی

– آیا هدف از روانکاوی کسب دانش است؟ – تعبیر در روانکاوی آنقدر هدف ایجاد درک و فهم بهتر ندارد تا از هم گسیختن فهم، یعنی آن دانش و فهمی که آنالیزان انتظارش را می کشد. لکان بحث می کند که دالها بایستی به دالهای بی معنا کاهش داده شوند، بجای اینکه انباشته از معنا شوند. آنچه بیشتر از خود دانش اهمیت دارد، ارتباط با دانش و عمل است. در طی این روند ارتباط فرد با محیطش دستخوش دگرگونی می شود، فرد – چه زن و چه مرد – زنانگی اش را می پذیرد، اختلاف جنسی را به رسمیت می

ابتدا از ساحل اقیانوس اطلس شروع می کنیم، محل خوردن امواج به ساحل، حوزه روابط و هیجانات، آبهای کم عمق ساحلی که آن را ساحت خیالی می نامیم. تنی به آب می زنیم و اقیانوس ما را به خود می کشد: ساحت سمبولیک یا کلمات، ساحت بزرگ دیگری و زبان، محدوده از خودبیگانگی زبانی، حوزه ای sexual که فروید با بررسی رویاهای نوروتیکها راه خود را بدان گشود.(شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هائل) اما اگر سفر را به قدر کافی ادامه دهیم، به اقیانوس شگفتی ها، نا ممکنی ها، اقیانوس آرام می رسیم: اقیانوس بعد واقع، که

فروید می گوید هدف از روانکاوی “توانایی عشق ورزیدن و کار کردن” است. مگر کسی را می شناسید که “توانایی عشق ورزیدن” نداشته باشد؟ واقعیت این است که کمتر بشر دوپایی وجود دارد که علیرغم ادعاهایش، از این توانایی برخوردار باشد، البته. نه ادعای عشق ورزیدن، که در آن همه آدمیان استادی و مهارت ویژه ای دارند, و صد البته برخی در آن خبره ترند، و خود را زرنگتر! از دیگران هم می پندارند(۱): از نظر آنان، عشق چیزی نیست جز اینکه دیگری به آنها بگوید “دوستت دارم” ، و به نوعی نارسی سیزم یا خودشیفتگی زخم خورده آنان را