آثار بزرگ هنری گویی این خاصیت را دارند که هر بار در مقابل چشم تماشاگر به گونه متفاوتی ظاهر می شوند. به نظر می رسد که آنها همچون خود انسان تمام نشدنی و پیش بینی ناپذیرند. عالم هنر عالمی مهیج و شوق انگیز است که همتایی ندارد و قوانین عجیب و شگفتیهای خاص خود را دارد. هیچ کس نباید فکر کند که بر همه چیز درباره هنر معرفت یافته است زیرا محال است که کسی به چنین معرفتی برسد. شاید هیچ نکته ای مهمتر از این نباشد که برای لذت بردن از آثار هنری باید ذهنی آزاد داشته باشیم که آماده باشد هر اشارتی را برگیرد و در برابر هر هماهنگی ظریف و مکتومی واکنش نشان دهد. .. بی نهایت بهتر است که هیچ چیز در باره هنر ندانیم تا اینکه نیمچه دانشی که به کار خودنمایان و افاده فروشان می آید داشته باشیم.

(تاریخ هنر/ ارنست گامبریچ/ ترجمه علی رامین/ نشر نی ۱۳۸۰)

مگر کالوینو در مورد آثار کلاسیک ادبیات همین را نمی گفت؟