سخنران: دکتر فرزام پروا

تاریخ: ۱۳۹۴/۱۱/۲۰

محل: تالار کمال دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

پیاده کننده: هدا لایق

مطابقت دهنده: صدف کارخانه چی

در این قرنی که گذشت، می‌دانید که یک سری علوم برای اوّلین بار به وجود آمدند و رشد پیدا کردند و نضج گرفتند که بوجود آمدنشان هم با انقلاب همراه بوده است، یعنی ذهن بشر را کلّاً دگرگون کردند. حالا از روانکاوی بخواهیم اسم ببریم که با کتاب تعبیر رؤیای فروید سال ۱۹۰۰ شروع می‌شود و همین‌طور به رشد و توسعه‌اش تا به امروز ادامه داده، یا زبان‌شناسی را بخواهیم بگوییم که توسط سوسور پایه‌گذاری می‌شود، باز هم در همین قرن بوجود آمدند. در علم فیزیک مثلاً تئوری کوانتوم هست که باز بنیادهای فکری بشر را به هم می‌ریزد. من در مقدمه‌ای که روی این کتاب جدید کالوینو نوشتم یعنی «شوخی‌های کیهانی» که تازه چاپ شده است، یک مقدار توضیح داده‌ام که کالوینو می‌توانست از تئوری کوانتوم هم استفاده کند. چون یک نویسنده‌ای که در بطن این انقلاب ها زندگی می‌کند، میوه‌های آن را برای ما به ارمغان می‌آورد. چیزی که من می‌توانم بگویم از خاطراتم در آن دوران که دانشگاه درس می‌خواندم، دانشکده پزشکی، خیلی از دوستان بودند که اهل ادبیات بودند، یعنی آثار ادبی دنیا را دنبال می‌کردند که چه آثاری در می‌آید، و بعد از گذشت این همه سال من می‌توانم با اطمینان بگویم که اثرش را، همان مطالعاتی که آن سال‌ها کردند، در ذهن و روحشان گذاشته است. ادبیات برای ما شاید یک راه ساده‌تری باشد تا خودمان را وسط یک جهانی پیدا کنیم که برایمان ناموجود است، برایمان بی‌نشان است. خیلی آن را نمی‌شناسیم. تا اینکه مثلاً بخواهیم این شاخه‌های علمی جدید را تک تک مورد مطالعه قرار بدهیم. شاید ساده‌تر باشد. حتی انقلاب‌هایی که در فلسفه اتفاق افتاده است، شما در آثار کالوینو نتایجش را می بینید و من وقتی با کالوینو آشنا شدم که البته برایم خیلی حیرت‌آور بود ، چون چیزهایی که جاهای دیگر آموخته بودم می دیدم که کالوینو آمده است و آنها را در قالب داستان و قصّه ریخته است.